ภาพเขียนจิตกรรมฝาผนัง
ณ วัดไชยวัฒนาราม Wat Chai Watthanaram


วัดไชยวัฒนาราม ตั้งอยู่ที่อำเภอเมืองพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ติดริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันตกนอกเกาะเมืองโบราณสถาน
เปิดทำการทุกวัน ตั้งแต่เวลา 8.30 – 16.30 น. มีตั๋วค่าเข้าชม
เป็นโบราณสถาน เป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยวในการมาเยี่ยมชม ถ่ายรูป และเป็นที่เรียนรู้เกี่ยวกับจิตกรรมฝาผนังโบราณที่สำคัญแห่งหนึ่ง โดยผนังภายในเมรุเขียนภาพจิตกรรมฝาผนังเรื่องราวต่าง ๆ ที่น่าศึกษา ส่วนผนังด้านนอกของเมรุมีภาพปูนปั้นพุทธประวัติจำนวน 12 ภาพ ซึ่งปัจจุบันก็เลือนลางไปมากแล้ว

ตัวอย่าง ภาพปูนปั้นเล่าเรื่องพุทธประวัติศาสตร์ ภาพที่ 9 ตอนปฐมเทศนา


ปรากฏอยู่บนผนังเมรุรายมุมตะวันตกเฉียงเหนือ องค์ประกอบภาพแบ่งเป็น 3 ส่วน
ภาพส่วนล่างแสดงภาพป่าไม้และสัตว์ป่า โดยมีแนวลวดบัวที่ประกอบด้วยบัวหงาย และหน้ากระดานแบ่งภาพออกจากส่วนบน
ภาพส่วนกลางหลุดลงเกือบทั้งหมด ด้านขวาปรากฏรูปบุคคลอยู่ในอาการนั่งชันเข่า และคงเป็นรูปเหมือนกันเรียงเป็นแถวอย่างน้อย 2 แถว
ภาพส่วนบนคงเป็นรูปพระพุทธเจ้าภายในซุ้มเรือนแก้ว องค์พระหลุดหายไป เหลือเพียงแต่กรอบเรือนแก้ว และประภามณฑลรอบพระเศียรที่ทำเป็นทรงใบโพธิ์อยู่ตรงกลาง ด้านขวามีฉัตร 1 องค์

ตัวอย่าง ภาพปูนปั้นเล่าเรื่องพุทธประวัติ ภาพที่ 10 ตอนยมกปาฏิหาริย์

ปรากฏอยู่บนผนังเมรุทิศเหนือ องค์ประกอบภาพแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ภาพส่วนล่างแบ่งภาพด้วยแนวลวดบัว แสดงภาพโขดหิน ป่าไม้และสัตว์ป่า เช่น ช้าง เสือ อยู่ในอาการยืนและหมอบ
ภาพส่วนกลางและส่วนบนเป็นส่วนของปูนปั้นที่แสดงเรื่องเป็นตอนเดียวกัน ประกอบด้วยภาพบุคคล 3 แถว นั่งคุกเข่าและพนมมือหันหน้าเข้าสู่ส่วนประธานของภาพที่อยู่ค่อนไปทางด้านซ้าย ซึ่งทำเป็นฐานสิงห์ซ้อนกัน 2 ชั้น รองรับตัวภาพที่หลุดร่วงไปซึ่งน่าจะเป็นรปูพระพุทธเจ้าประทับยืน รัศมีที่พวยพุ่งออกโดยรอบพระเศียร ทำเป็นเส้นคดโค้งอย่างเปลวไฟ

ตัวอย่าง ภาพปูนปั้นเล่าเรื่องพุทธประวัติ ภาพที่ 11 ตอนเทศนาโปรดพุทธมารดาบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์

ปรากฏอยู่บนผนังเมรุรายมุมตะวันออกเฉียงเหนือ องค์ประกอบภาพแบ่งออกเป็น 3 ส่วน
ภาพส่วนล่างแสดงเป็นสภาพแวดล้อมธรรมชาติที่เป็นภูเขา ป่าไม้และสัตว์ป่า
ภาพส่วนกลางเป็นแถวภาพของเหล่าเทพยดานั่งคุกเข่าพนมมือ จำนวน 3 แถว แบ่งภาพเท่ากันทั้งสองด้าน เทพบนสุดของแต่ละด้านกำลังก้มกราบ
ภาพส่วนบนเป็นรูปปราสาท มีมุขยื่นออกข้างประดับฉัตร กลางปราสาทเป็นรูปพระพุทธเจ้าประทับยืนบนดอกบัวภายในซุ้มเรือนแก้ว พระเศียรหักหาย มุขปราสาทด้านซ้ายเป็นรูปพระพรหมนั่งชันเข่าบนบัลลังก์ฐานสิงห์ ส่วนมุขด้านขวาเป็นรูปบุคคลอยู่ในอากัปกิริยาเดียวกัน เหนือปราสาทขึ้นไปเป็นแนวเส้นหยักตกแต่งด้วยกระหนกซ้อนกันหลายชั้น

การเดินทางมาชมภาพจิตรกรรมฝาผนังที่วัดไชยวัฒนาราม อยุธยา
โดยรถยนต์ส่วนตัว จากกรุงเทพใช้ทางด่วนบางปะอิน-ปากเกร็ด (อุดรรัถยา) มุ่งหน้าอยู่จังหวัดอยุธยา จากนั้นเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 347 ประมาณ 20 กิโลเมตร เลี้ยวขวาที่สี่แยกวรเชษฐ์ วิ่งทางตรงไปประมาณ 1 กิโลเมตร เตรียมชิดซ้ายเพื่อกลับรถใต้สะพาน (มีป้ายบอกทางชัดเจน) เมื่อกลับรถแล้ววิ่งต่อไปอีกราว 300 เมตร เลี้ยวซ้ายเข้าสู่ทางเข้าวัด ขับต่อไปอีก 700 เมตร วัดจะอยู่ทางด้านซ้ายมือ

เครดิตภาพคุณทิฆัมพร ตันติวิมงคล

Comments

comments